Kronik Sinüzit

Kronik sinüzit, burun ve sinüslerin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan, 12 haftadan uzun süren bir enfeksiyon ve tıkanıklık durumudur. Sinüsler, burun çevresinde yer alan ve burun boşluğuna açılan hava dolu boşluklardır. Normalde mukus üretimi ile burun içini nemlendiren ve temizleyen sinüsler, iltihaplandığında mukusun boşaltılamaması nedeniyle kronik sinüzit meydana gelir. Bu durum, baş ağrısı, burun tıkanıklığı, yüz bölgesinde dolgunluk hissi gibi semptomlarla kendini gösterir ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler.

Kronik Sinüzitin Nedenleri

Kronik sinüzit, birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Başlıca nedenleri arasında şunlar bulunur:

Alerjik Rinit: Alerji, burun mukozasının şişmesine ve sinüs kanallarının tıkanmasına yol açabilir.
Burun Polipleri: Burun boşluğunda veya sinüslerde gelişen polipler, mukusun serbestçe akmasını engelleyerek sinüzite neden olabilir.
Burun Kemiği Eğriliği (Septum Deviasyonu): Burun septumundaki eğrilik, sinüs açıklıklarının tıkanmasına ve mukusun birikmesine neden olabilir.
Enfeksiyonlar: Sık tekrarlayan viral veya bakteriyel üst solunum yolu enfeksiyonları, sinüslerde iltihaplanmaya yol açabilir.
Zayıf Bağışıklık Sistemi: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, sinüzit enfeksiyonlarına karşı daha hassas olabilir.
Sigara ve Hava Kirliliği: Sigara dumanı ve hava kirliliği, sinüslerin iç yüzeyini tahriş ederek kronik sinüzite neden olabilir.

Kronik Sinüzitin Belirtileri

Kronik sinüzitin belirtileri, uzun süreli ve rahatsız edici olabilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

Burun Tıkanıklığı: Sinüslerin iltihaplanması ve mukusun birikmesi sonucu burun tıkanıklığı ortaya çıkar.
Yüzde Dolgunluk ve Ağrı: Özellikle alın, yanak ve burun köprüsünde dolgunluk ve baskı hissi yaşanır.
Baş Ağrısı: Sinüslerin doluluğu ve tıkanıklığı, özellikle başın ön kısmında ağrıya neden olabilir.
Burun Akıntısı: Burun içindeki mukusun dışarı akamaması nedeniyle boğaza doğru akıntı hissi (post-nazal drip) oluşur.
Koku ve Tat Kaybı: Sinüslerdeki tıkanıklık, koku ve tat alma duyularında azalmaya yol açabilir.
Yorgunluk: Kronik sinüzitin sürekli rahatsızlık vermesi, yorgunluk hissine ve uyku kalitesinin bozulmasına neden olabilir.

Kronik Sinüzit Tanısı Nasıl Konur?

Kronik sinüzit tanısı, hastanın şikayetleri ve klinik bulgulara dayanarak konur. Tanıda kullanılan yöntemler şunlardır:

Fizik Muayene: Burun ve sinüslerin endoskopik muayenesi ile burun içi yapılar, polipler, tıkanıklık ve iltihaplanma durumu incelenir.
Görüntüleme Yöntemleri: Bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MR) görüntüleme ile sinüslerin yapısı, tıkanıklık ve iltihaplanma durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir.
Alerji Testleri: Kronik sinüzitin alerjik bir zemine bağlı olup olmadığını belirlemek için deri veya kan testleri ile alerji tespiti yapılabilir.

Kronik Sinüzitin Tedavi Yöntemleri

Kronik sinüzitin tedavisi, hastalığın nedenine, belirtilerine ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir. Tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavisi, cerrahi müdahale ve yaşam tarzı değişiklikleri yer alır.

1. İlaç Tedavisi

Antibiyotikler: Bakteriyel enfeksiyonların neden olduğu kronik sinüzitte, uzun süreli antibiyotik tedavisi uygulanabilir.
Burun Spreyleri: Kortikosteroid içeren burun spreyleri, burun içindeki iltihabı azaltarak tıkanıklığı giderir ve belirtileri hafifletir.
Tuzlu Su ile Burun Yıkama: Tuzlu su (serum fizyolojik) ile burun içinin düzenli olarak yıkanması, mukusun temizlenmesine ve tıkanıklığın giderilmesine yardımcı olur.
Alerji İlaçları: Alerjik rinitin neden olduğu sinüzit durumunda, antihistaminik ve dekonjestan ilaçlar kullanılır.

2. Cerrahi Tedavi

Endoskopik Sinüs Cerrahisi: İlaç tedavisine yanıt vermeyen kronik sinüzit vakalarında, endoskopik sinüs cerrahisi uygulanır. Bu yöntemde, burun içinden yapılan küçük kesilerle sinüs açıklıkları genişletilir ve polipler çıkarılır. Sinüslerin normal drenajı sağlanır ve belirtiler hafifletilir.
Poliplerin Alınması: Burun veya sinüslerdeki polipler cerrahi olarak çıkarılır.
Septoplasti: Burun septumundaki eğrilik nedeniyle oluşan tıkanıklıklar, septoplasti ameliyatı ile düzeltilir.

Kronik Sinüzitten Korunma Yolları

Kronik sinüzitten korunmak için yaşam tarzında bazı değişiklikler yapmak faydalı olabilir:

Tuzlu Su ile Burun Temizliği: Günlük olarak tuzlu su ile burun yıkaması yapmak, mukus birikimini ve sinüs tıkanıklığını önler.
Nemli Ortamda Bulunmak: Bulunduğunuz ortamın nem seviyesini %40-60 arasında tutmak, burun mukozasının kurumasını ve iltihaplanmasını önler.
Alerjenlerden Kaçınma: Alerjiniz varsa, polen, toz, hayvan tüyü gibi alerjenlerle teması en aza indirmeye özen gösterin.
Sigara Dumanından Uzak Durmak: Sigara dumanı, burun ve sinüslerin iç yüzeyini tahriş ederek sinüziti tetikleyebilir.