Septoplasti (Burun Eğriliği Düzeltme Ameliyatı)

Septoplasti, burun septumundaki eğriliği (deviasyonu) düzeltmek ve burun tıkanıklığını gidermek amacıyla yapılan cerrahi bir işlemdir. Burun septumu, burun boşluğunu ikiye ayıran ve burun deliklerini birbirinden ayıran kemik ve kıkırdaktan oluşan bir yapıdır. Doğumsal nedenlerle veya travmalar sonucu burun septumunun eğrilmesi, burun tıkanıklığına, nefes alma güçlüğüne ve dolayısıyla yaşam kalitesinin düşmesine neden olabilir. Septoplasti ameliyatı, septum eğriliğini düzeltmek için en etkili tedavi yöntemidir.

Septum Deviasyonunun Nedenleri

Burun septumundaki eğrilik, doğuştan var olabileceği gibi, sonradan travmalar nedeniyle de gelişebilir. Septum deviasyonunun başlıca nedenleri şunlardır:

Doğumsal Anomaliler: Bazı kişilerde burun septumu doğuştan eğri olabilir. Bu durum, anne karnında burun yapılarının gelişimi sırasında ortaya çıkar.
Travma ve Yaralanmalar: Yüz ve burun bölgesine alınan darbeler, kazalar veya spor yaralanmaları sonucu burun septumu eğrilebilir.
Genetik Faktörler: Ailede burun eğriliği öyküsü olan kişilerde septum deviasyonu görülme olasılığı daha yüksektir.
Kaza Sonrası Bozukluklar: Özellikle çocukluk döneminde geçirilen kazalar sonrası burun kemik ve kıkırdak yapısında meydana gelen hasarlar septum deviasyonuna yol açabilir.

Septum Deviasyonunun Belirtileri

Septum deviasyonu, burun tıkanıklığı başta olmak üzere çeşitli belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler arasında şunlar yer alır:

Burun Tıkanıklığı: Eğri septum, burun boşluğunu daraltarak hava akışını engeller ve burun tıkanıklığına neden olur. Bu durum, tek taraflı veya çift taraflı olabilir.
Nefes Alma Güçlüğü: Burun tıkanıklığı nedeniyle hastalar, nefes almakta zorlanabilir ve genellikle ağızdan nefes alma alışkanlığı geliştirirler.
Uyku Problemleri: Burun tıkanıklığı, uykuda solunum sorunlarına ve horlamaya yol açabilir. Ayrıca, septum deviasyonu uyku apnesi riskini artırabilir.
Baş Ağrısı: Burun tıkanıklığı nedeniyle sinüslerde biriken mukus, baş ağrısına ve sinüs basıncına neden olabilir.
Burun Kanamaları: Septum eğriliği, burun mukozasının kurumasına ve tahriş olmasına yol açarak sık burun kanamalarına neden olabilir.
Sinüzit: Hava akışındaki bozukluk nedeniyle sinüslerin normal drenajı engellenir ve bu durum, sinüzit gelişme riskini artırır.

Septoplasti Ameliyatı İçin Uygun Adaylar

Septoplasti ameliyatı, burun septumundaki eğrilik nedeniyle burun tıkanıklığı yaşayan ve bu durum günlük hayatını olumsuz etkileyen kişiler için uygundur. Bu ameliyat için uygun adaylar:

Burun tıkanıklığı, nefes alma güçlüğü ve horlama gibi belirtileri olan kişiler.
Diğer tedavi yöntemlerinden (ilaç tedavisi, burun spreyleri) fayda görmeyen hastalar.
Burun eğriliğinin ciddi boyutta olduğu ve yaşam kalitesini etkilediği durumlar.
Genel sağlık durumu iyi olan ve cerrahi müdahaleyi tolere edebilecek kişiler.

Septoplasti Ameliyatı Öncesi Hazırlık

Septoplasti ameliyatı öncesi, hastanın burun yapısı ve eğriliğin boyutu detaylı bir şekilde değerlendirilir. Hazırlık aşamasında dikkat edilmesi gereken noktalar:

Doktor Muayenesi: Doktor, burun içini endoskopik olarak muayene eder ve septum deviasyonunun derecesini belirler. Ayrıca, hastanın tıbbi geçmişi, önceki burun ameliyatları ve alerjik durumlar hakkında bilgi alınır.
Görüntüleme: Gerekli durumlarda, bilgisayarlı tomografi (BT) ile burun ve sinüs yapıları incelenir.
İlaç Kullanımı: Ameliyat öncesinde kan sulandırıcı ilaçların ve bitkisel takviyelerin kullanımı durdurulmalıdır.
Sigara ve Alkol: Sigara ve alkol, ameliyat sonrası iyileşmeyi olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, işlem öncesi dönemde sigara ve alkol kullanımının bırakılması önerilir.

Septoplasti Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Septoplasti ameliyatı, genellikle lokal veya genel anestezi altında yapılır ve yaklaşık 30-90 dakika sürer. Ameliyatın temel aşamaları şu şekildedir:

Kesinin Açılması: Burun içinden, septumun bir tarafında küçük bir kesi yapılır. Bu kesi, burun dışından görünmeyeceği için ameliyat izi kalmaz.
Septumun Şekillendirilmesi: Burun mukozası (dış zarı) dikkatlice kaldırılarak septuma ulaşılır. Eğri olan kemik ve kıkırdak kısımlar, cerrahi aletler yardımıyla düzeltilir. Gerekli durumlarda, fazla kıkırdak veya kemik dokusu çıkarılır.
Doku Düzeltmeleri: Septumun her iki tarafı yeniden şekillendirilir ve orta hatta sabitlenir. Bu sayede, hava akışının normal ve simetrik olması sağlanır.
Kesinin Kapatılması: Kesi yapılan bölge, kendiliğinden eriyen dikişlerle kapatılır.
Tampon ve Splint Yerleştirilmesi: Ameliyatın ardından burun içindeki yapıların sabitlenmesi ve iyileşme sürecinin desteklenmesi için burun içine silikon tamponlar veya splintler yerleştirilir.

Septoplasti Sonrası İyileşme Süreci

Septoplasti sonrası iyileşme süreci genellikle hızlı ve konforludur. Dikkat edilmesi gereken noktalar:

Tamponların Çıkarılması: Ameliyat sonrası yerleştirilen silikon tamponlar veya splintler, genellikle 1 hafta içinde doktor tarafından çıkarılır.
Şişlik ve Morluk: Ameliyat sonrası burun içinde hafif şişlik ve tıkanıklık hissi olabilir. Bu durum, birkaç hafta içinde azalır.
Baş Pozisyonu: İyileşme sürecinde başın dik tutulması, burun içi şişliklerin azalmasına yardımcı olur.
Burun Temizliği: Doktorun önerdiği burun yıkama solüsyonları ile burun içinin düzenli olarak temizlenmesi, iyileşme sürecini hızlandırır.
Ağır Aktivitelerden Kaçınma: Ameliyattan sonraki ilk 2-3 hafta boyunca ağır egzersizlerden ve burun bölgesine darbe almaktan kaçınılmalıdır.

Septoplasti Ameliyatının Avantajları

Septoplasti ameliyatı, burun tıkanıklığını gidererek hastanın yaşam kalitesini artırır. İşlemin avantajları:

Nefes Alma Zorluğunun Giderilmesi: Septum eğriliği düzeltilerek burun içindeki hava akışı iyileştirilir ve nefes alma sorunu ortadan kaldırılır.
Horlamanın Azaltılması: Burun tıkanıklığının giderilmesiyle, uyku sırasında nefes almanın rahatlaması sonucu horlama problemleri azalır.
Uyku Kalitesinin Artması: Burun solunumunun düzeltilmesi, daha kaliteli ve kesintisiz bir uyku sağlar.
Sinüzit ve Baş Ağrısı Sorunlarının Azalması: Sinüslerin düzgün drenajı sağlanarak, sinüzit ve baş ağrısı gibi sorunların sıklığı ve şiddeti azalır.

Riskleri ve Yan Etkileri

Septoplasti ameliyatı, genellikle güvenli bir işlemdir ancak bazı riskleri ve yan etkileri olabilir:

Enfeksiyon: Ameliyat sonrası enfeksiyon riski vardır. Ameliyat sonrası bakım talimatlarına uyulması bu riski en aza indirir.
Kanama: Ameliyat sırasında ve sonrasında burun içinde hafif kanama olabilir.
Septum Perforasyonu: Nadir durumlarda, septumda küçük bir delik oluşabilir. Bu durum genellikle kendiliğinden iyileşir veya cerrahi olarak düzeltilir.